فتق دیسک

بین استخوان های ستون فقرات ما ساختارهایی وجود دارد که به آنها دیسک های ژله مانند می گوییم که از ساییده شدن مهره ها به یکدیگر جلوگیری می کند و به مهره ها اجازه می دهد آزادانه حرکت کنند.
فتق کمر در نتیجه فشار بر نخاع و اعصاب نزدیک نخاع به دلیل ساییدگی، پارگی یا جابجایی این دیسک ها بین 5 مهره ستون فقرات کمری به دلایل مختلف ایجاد می شود.

چرا فتق پشت رخ می دهد؟

محتوای مایع در دیسک های بین مهره ها با گذشت زمان و با افزایش سن کاهش می یابد. این باعث کاهش استقامت دیسک در برابر بار می شود. قرار گرفتن در معرض موقعیت هایی مانند حرکات ناگهانی کنترل نشده کمر، ایستادن طولانی مدت، نشستن، زمین خوردن، ضربه زدن، بلند کردن اجسام سنگین باعث پارگی دیسک و فتق دیسک می شود.

اگرچه فتق کمر بیشتر در گروه سنی متوسط ​​دیده می شود، اما به ندرت در جوانان و کودکان دیده می شود. در مردان و زنان به همان میزان رخ می دهد. اضافه وزن یک عامل خطر مهم برای فتق دیسک است. علاوه بر این، سیگار باعث اختلال در تغذیه دیسک ها می شود و باعث از دست دادن مایعات و افزایش خطر فتق دیسک می شود. همچنین روند بهبودی را طولانی تر می کند. کار کردن طولانی مدت پشت میز، رانندگی طولانی مدت، داشتن یک زندگی بی تحرک، انجام حرکات و فعالیت هایی که باعث فشار به ستون فقرات می شود و انجام ورزش های نامناسب از دیگر عوامل خطر فتق دیسک هستند.

علائم فتق کمر چیست؟

• کمردرد و پا درد،
• بی حسی، احساس سوزن سوزن شدن به کمر و گاهی اوقات پاها،
• از دست دادن قدرت در موارد شدید
• محدودیت حرکت،
• اختلال راه رفتن
• از دست دادن احساس
• بی اختیاری ادرار و مدفوع (ممکن است در نتیجه فشار بافت فتق بر نخاع و ریشه های عصبی دیده شود)

تشخیص فتق کمر چگونه است؟

تشخیص فتق دیسک با تاریخچه دقیق بیمار و معاینه فیزیکی و با روش های تصویربرداری مانند اشعه ایکس، ام آر آی (رزونانس مغناطیسی) یا سی تی (توموگرافی کامپیوتری) انجام می شود. در موارد نادر، ممکن است یک معاینه عصبی به نام EMG (الکترومیوگرافی) مورد نیاز باشد.

 

برای در امان ماندن از فتق دیسک چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟

اولین قانون برای جلوگیری از فتق دیسک، افزایش وزن نیست. زیرا اضافه وزن فشار روی مهره های کمر را افزایش می دهد و خطر فتق دیسک را تا حد زیادی افزایش می دهد. دلیل دیگر سبک زندگی کم تحرک است. بیماری فتق دیسک در افرادی که به طور منظم ورزش می کنند، به خصوص در افرادی که عضلات کمر و شکم توسعه یافته دارند، بسیار کمتر دیده می شود. زیرا تنها ستون فقرات وزن بدن ما را تحمل نمی کند. عملکرد عضلات شکم و عضلاتی که در امتداد ستون فقرات در تمام پشت و کمر امتداد دارند در حمل این بارها اهمیت زیادی دارد. در مواردی مانند ورزش نکردن منظم، ماهیچه ها به اندازه کافی قوی نمی شوند و وزن بدنی که ماهیچه ها باید تحمل کنند، روی ستون فقرات و در نتیجه روی دیسک ها قرار می گیرد و باعث فتق می شود.

علاوه بر موارد فوق، برای در امان ماندن از فتق دیسک، باید در زندگی روزمره مطابق با سلامت ستون فقرات عمل کرد. به عنوان مثال، هنگام بلند کردن بار از روی زمین، زانوها باید خم شده و بار در حال فرو ریختن باید بلند شود.

روش های درمان فتق کمر چیست؟

اولین قدم در درمان فتق دیسک استراحت است. با این حال، از آنجایی که در سال های اخیر درک شده است که استراحت طولانی مدت می تواند اثرات منفی در درمان فتق کمر داشته باشد، برای موفقیت درمان مهم است که استراحت و محدودیت حرکتی تا حد امکان کوتاه باشد. اگرچه در موارد بسیار دردناک می‌توان استراحت کوتاه‌مدت انجام داد، اما استراحت بیشتر به‌صورت محدود کردن حرکاتی است که بر ستون فقرات فشار وارد می‌کند.

معمولاً در این دوره از مسکن ها و شل کننده های عضلانی استفاده می شود. از بریس می توان برای مدت کوتاهی در مواردی که به ندرت ضروری است استفاده کرد.

روش های فیزیوتراپی جایگاه مهمی در درمان فتق کمر دارند. برای این منظور از روش‌هایی مانند کاربردهای حرارتی، اولتراسوند، لیزر، درمان‌های فعلی تسکین درد استفاده می‌شود.

به طور کلی در بیمارانی که با وجود این درمان ها بهبود نمی یابند، می توان برخی از تزریقات خاص را انجام داد. زمانی که این درمان های تزریقی به درستی و توسط پزشکان متخصص انجام شود، میزان موفقیت بسیار بالاست. این روش های تزریقی؛ درمان درای نیدلینگ (IMS)، درمان پی آر پی، درمان با اوزون، مزوتراپی، پرولوتراپی، درمان با حجام روش ها هستند. اینکه کدام درمان تزریقی برای بیمار اعمال می شود، در نتیجه معاینه پزشک انجام شده در کلینیک ما مشخص می شود.

در برخی موارد می توان برای تسکین درد، تزریق اپیدورال و بلوک های عصبی را در ناحیه کمر انجام داد.

تمرینات فتق کمر باید در اوایل دوره شروع شود و بخشی جدایی ناپذیر از درمان باشد. در ابتدا به بیمار در مورد سازماندهی فعالیت های زندگی روزمره آموزش داده می شود و برنامه ای شامل تمرینات کششی، کششی و وضعیت بدن آغاز می شود. در مرحله بعد با کاهش درد تمرینات استقامتی و تقویت کننده شروع می شود. شدت تمرینات با توجه به شرایط بالینی بیمار تنظیم می شود.

 

چه زمانی باید فتق را جراحی کرد؟

• دردی که با وجود فیزیوتراپی، دارو و تزریق از بین نمی رود
• از دست دادن قدرت پا و/یا پا (جراحی اورژانسی)
• بی اختیاری ادرار و مدفوع (جراحی اورژانسی)
• آتروفی (نازک شدن) عضلات