Bel Fıtığı

Omurga kemiklerimiz arasında omurların birbirine sürtünmesini engelleyen ve omurların rahat hareket etmesini sağlayan jöle kıvamında disk dediğimiz yapılar bulunur.

Bel fıtığı, bel omurgasını oluşturan 5 adet omurun arasındaki bu disklerin, çeşitli nedenlere bağlı olarak yıpranması, yırtılması veya yerinden kayması nedeniyle omuriliğe ve omurilik yakınındaki sinirlere bası yapması sonucu oluşur.

Bel Fıtığı Neden Oluşur?

Omurlar arasında bulunan disklerin içerindeki sıvı içeriği zamanla, yaş ilerledikçe azalır. Bu durum yüklenmelere karşı diskin dayanıklılığını düşürür. Kontrolsüz ani bel hareketlerinde bulunma, uzun süre sabit ayakta durma, oturma, düşme, çarpma, ağır kaldırma gibi durumlara maruz kalma diskte yırtılmalara neden olur ve bel fıtığı oluşabilir.

Bel fıtığı orta-ileri yaş grubunda daha sık görülse de nadir olarak gençlerde ve çocuklarda da görülebilir. Erkek ve kadınlarda aynı oranlarda görülür. Aşırı kilolu olmak bel fıtığı açısından önemli bir risk faktörüdür. Bunun yanı sıra sigara kullanımı disklerin beslenmesini bozarak sıvı kaybına neden olur ve bel fıtığı riskini arttırır. Ayrıca iyileşme sürecini de uzatır. Uzun süre masa başında çalışmak, uzun sürelerle araç kullanmak, hareketsiz bir yaşam sürmek, omurgayı zorlayıcı hareket ve aktivitelerde bulunmak ve uygun olmayan sporlar yapmak bel fıtığı için diğer risk faktörleridir.

Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir?

Bel ve bacak ağrıları,
Belde ve bazen bacaklara yayılan uyuşma, karıncalanma hissi,
Ağır vakalarda güç kaybı
Hareket kısıtlılığı,
Yürüme bozukluğu
His kaybı
İdrar ve büyük abdest kaçırma (Fıtık dokusunun omurilik ve sinir köklerine baskı yapması sonucu görüllebilir),

Bel Fıtığı Tanısı Nasıl Konur?

Bel fıtığı tanısı, dikkatli bir hasta öyküsü ve fizik muayene sonrası röntgen, MRI (manyetik rezonans) veya BT (bilgisayarlı tomografi) gibi görüntüleme yöntemleri ile konur. Nadir durumlarda EMG (elektromiyografi) denilen sinir incelemesine ihtiyaç duyulabilir.

Bel fıtığından korunmak için nelere dikkat etmek gerekir?

Bel fıtığına kaçınmanın ilk kuralı kilo almamaktır. Çünkü aşırı kilo, bel omurlarına basıncı artırarak bel fıtığı riskini büyük oranda arttırıyor. Diğer bir sebep de hareketsiz yaşam. Düzenli egzersiz yapanlarda, özellikle bel ve karın kasları gelişmiş kişilerde bel fıtığı hastalığına çok daha az rastlanılır. Çünkü vücudumuzun yükünü sadece omurga taşımaz. Karın kasları ile tüm sırt ve belde omurga boyunca uzanan kasların fonksiyonu da bu yüklerin taşınmasında büyük önem taşır. Düzenli egzersiz yapmama gibi durumlarda kaslar yeterince güçlenmez ve kasların taşıması gereken vücut ağırlığı da omurga üzerine dolayısıyla disklerin üzerine binerek, fıtıklaşmalarına neden olur.

Bel fıtığından korunmak için yukardakilere ek olarak günlük yaşamda omurga sağlığına uygun olarak hareket etmek gerekir. Örneğin, yerden bir yük kaldırılırken mutlaka dizler kırılarak, çökmeli yük öyle kaldırılmalıdır.

Bel Fıtığında Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Bel fıtığı tedavisinde ilk basamak istirahattir. Fakat son yıllarda uzun süreli istirahatin bel fıtığı tedavisinde olumsuz etkileri olabileceği anlaşıldığından, istirahat ve hareket kısıtlamasının mümkün olduğunca kısa tutulması tedavinin başarısı açısından önemlidir. Çok ciddi ağrılı durumlarda kısa süreli yatak istirahati verilebilirse de istirahat daha çok omurgaya yük bindiren hareketleri kısıtlamak şeklinde olur.

Bu dönemde genellikle ağrı kesici ve kas gevşetici ilaç tedavileri uygulanır. Korseleme çok nadiren gerekli olduğu durumlarda kısa süreli olarak kullanılabilir.

Bel fıtığının tedavisinde fizik tedavi yöntemleri önemli bir yer tutar. Bu amaçla sıcak uygulamaları, ultrason, lazer, ağrı kesici akım tedavileri gibi bazı yöntemler uygulanır.

Genel olarak bu tedavilere rağmen düzelmeyen hastalarda bazı özel enjeksiyonlar yapılabilir. Bu enjeksiyon tedavileri doğru ve uzman hekimlerce yapıldığında başarı oranı çok yüksektir. Bu enjeksiyon yöntemleri; Kuru iğneleme tedavisi (İMS), PRP tedavisi, OZON tedavisi, Mezoterapi, Proloterapi, Hacamat tedavisi gibi yöntemlerdir. Hastaya hangi enjeksiyon tedavisinin uygulanacağı kliniğimizde yapılan hekim muayenesi neticesinde belirlenmektedir.

Bazı durumlarda ağrıyı rahatlatmak için bel bölgesine epidural enjeksiyonlar ve sinir blokları yapılabilir.

Bel fıtığı egzersizlerine erken dönemde başlanması gerekir ve tedavinin ayrılmaz bir parçası olmalıdır. Başlarda günlük yaşam aktivitelerini düzenleme konusunda hastaya eğitim verilir ve esneme, germe ve postür egzersizlerini içeren bir program başlatılır. Sonraki aşamada ağrının da azalmasıyla birlikte, dayanıklılık ve kuvvet arttırıcı egzersizlere geçilir. Egzersizlerin yoğunluğu hastanın klinik durumuna göre ayarlanır.