Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Nedir?

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon kas-iskelet , sinir veya kalp damar sistemlerindeki fiziksel ve fonksiyonel bozuklukların tanı ve tedavisini kapsayan bir uzmanlık dalıdır.

Fizik tedavi, fiziksel yöntem ve tekniklerin hastalıkların tedavisinde kullanılması anlamına gelir. Uygulanan fizik tedavi yöntem ve teknikleri vücudumuzda herhangi bir lezyon veya yara oluşturmaz. Fizik tedavi uygulamasının amacı hastanın ağrılarının azaltılması veya yok edilmesi, fonksiyonel kapasitenin arttırılması,  günlük yaşam aktivitelerinin tekrar kazanılması, organların işlevlerinin sağlıklı hale gelmesi, bağımsız bir birey olarak toplumdaki yerini almasıdır.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hangi Alanlarda Kullanılır?

• Ortopedik Hastalıklar ve yaralanmalar
• Nörolojik ve sinir-kas hastalıkları ve yaralanmaları
• Akut ve kronik ağrı tedavisi
• Romatizmal hastalıklar
• Pediatrik rehabilitasyon
• Kardiyopulmoner rehabilitasyon (kalp-akciğer rehabilitasyonu)
• Doğumsal veya edinsel eklem ve kemik bozuklukları
• Yanık sonrası rehabilitasyon
• Geriatrik(yaşlı) rehabilitasyon
• Metabolik hastalıklar (diyabet, osteoporoz vb.)
• Spor yaralanmaları
• Önleyici tedavi yaklaşımları

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uygulamaları Nelerdir?

Hastalığın teşhisi konulduktan sonra hastanın durumuna göre uygun bir fizik tedavi programı planlanır. Fizik tedavi, uzman hekim denetiminde yapılmalıdır. Bu tedavi programı ilaç, fizik tedavi tekniklerinin uygulanması ve tedavi edici egzersizlerden bir veya birkaçını içerebilir.

Isı, ışık, su ajanları

• Yüzeyel ısı (infraruj, sıcak paket, parafin, girdap banyosu),
• Derin ısı (ultrason, yüksek yoğunluklu lazer, TECAR)
• Hidroterapi (Havuz içi egzersiz, kontrast banyo, kaplıca tedavisi, su altı masaj, girdap banyosu)

Elektroterapi 

Vücuda belirli frekans ve şiddette akım verilmesiyle uygulanır. Akut veya kronik ağrı, ödem  tedavisinde, kas kuvvetlendirilmesinde veya belirli kasların fonksiyonel olarak çalıştırılması için kullanılabilir.

Mekanoterapi

Mekanik cihaz ve aparatların tedavi amacıyla uygulanmasıdır.

Yürüme robotları, kol robotları, Traksiyon, spinal dekompresyon(bel-boyun çekme), pnömatik kompresyon, CPM cihazları vb. kullanılır.

Manuel Terapi Yöntemleri

Manuel terapi herhangi bir cihaz ya da makineye kullanmaksızın sadece elle uygulanan bir fizik tedavi şeklidir. Manuel terapide uygulayıcılar, kas spazmı, kas gerginliği ve eklemlerdeki fonksiyon bozukluklarının neden olduğu problemleri azaltmak için  yalnızca ellerini kullanırlar.

Tedavi Edici Egzersizler

Fizik tedavinin en önemli kısımlarından biridir. Hastaya ve hastalığın durumuna göre tasarlanmış kişiye özel egzersizler sadece uzman hekim ve fizyoterapistler tarafından verilmelidir.

Günlük Yaşam Modifikasyonları

Hastalığın tedavisi sürecinde hasta günlük yaşamında bazı düzenlemelere gidebilir. Aktivite düzenlemeleri, egzersiz ve sporun günlük yaşama eklenmesi, zararlı olabilecek hareketlerin yapılmaması, beslenme önerileri vb. buna örnek olabilir.

Protez-Ortez kullanımı

• Protezler: Eksik olan uzvun yerine taklit edici yapılan aparatlar.
• Ortez: Var olan bir uzvu korumak, desteklemek, performansını arttırmak amacıyla kullanılan aparatlardır. (dizlik, korse, baston, bandaj, bant, kinesiotape vb.)

Fizik Tedavinin Süresi Ne Kadardır?

Fizik tedavi seanslar halinde yapılır. Ortopedik hastalıklarda genelde 1 saatlik toplam 10-20 seans uygulanabilir. Nörolojik hastalıklarda ise rehabilitasyon genelde daha uzun bir süreçtir, 1-2 saatlik seanslar şeklinde uygulanır fakat hastanın durumuna göre rehabilitasyon süreci yıllarca sürebilir.

Fizik Tedavi Uygulamaları Ağrılı Mıdır?

Fizik tedavi uygulamaları sırasında genellikle hasta ağrı duymaz. Ancak, hastada eklem kısıtlılığı mevcutsa, örneğin donuk eklem varsa fizyoterapist germe egzersizleri yapabileceğinden hafif ağrı olabilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar Nelerdir?

İltihabi (enflamatuar) durumlar, romatizmal hastalıkların aktif dönemleri (eklemlerin, şiş, sıcak ve ağrılı olduğu dönemler), damar tıkanıklıkları, varisler, açık yaralar ve enfeksiyonlu bölgeler üzerine uygulamalarda dikkat edilir veya uzman hekimin uygun görmediği uygulamalar yapılmaz.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uygulamalarının Olası Risk ve Yan Etkileri Nelerdir?

• Fizik tedavi, yan etki ve riskleri oldukça az olan tedavi yaklaşımıdır. Bununla birlikte, nadir de olsa cilt kızarıklıkları, hassasiyet gibi istenmeyen etkiler görülebilir.
• Çok nadir görülen yan etkiler ciltte aşırı duyarlılık, kan basıncı değişiklikleridir.
• Riskler uygun teknik, yeterli tıbbi malzeme ve deneyimli tıbbi personel varlığında nadiren görülmektedir.
• Bu durumların görülme sıklığını en aza indirmek için uygulama öncesi tıbbi durumunuz hakkında doktorunuza detaylı bilgi vermelisiniz. Bilinen ilaç alerjisi durumlarını, hastalıklarınızı doktorunuza belirtmelisiniz.